Śluzówka nosa może być wysuszona pod wpływem powietrza w klimatyzowanych i ogrzewanych pomieszczeniach, smogu i zanieczyszczeń. Objawu tego nie warto lekceważyć, ponieważ sucha śluzówka nosa może ulegać podrażnieniom, przez co tworzą się rany i zwiększa się ryzyko infekcji. Przewlekła suchość w nosie może również wskazywać na poważniejsze przypadłości. Sprawdź, jakie są przyczyny tej dolegliwości i jak nawilżyć śluzówkę nosa!
Spis treści:
- Jak powstaje obrzęk śluzówki nosa?
- Suchość w nosie – najczęściej występujące przyczyny
- Rany w nosie – jakie są przyczyny?
- Wysuszona śluzówka nosa przy chorobach ogólnoustrojowych
- Jak nawilżyć śluzówkę nosa? Aerozole i domowe sposoby
Jak powstaje obrzęk śluzówki nosa?
Nos to bardzo ważna część ciała. Zwykle kojarzymy go ze zmysłem węchu. Jego funkcje są jednak o wiele bardziej złożone. Za pośrednictwem otworów nosowych wdychamy powietrze niezbędne do życia. Tam jest ono nawilżane, ogrzewane i oczyszczane, dzięki czemu przechodzi do krtani, oskrzeli i płuc w bezpiecznej formie. Proces oddychania nie byłby możliwy, gdyby nieprawidłowo funkcjonująca błona śluzowa wyściełająca nos i zatoki.
Błona śluzowa nosa pokryta jest nabłonkiem migawkowym. To on zapewnia ochronę przed drobnoustrojami i zanieczyszczeniami środowiskowymi. Nabłonek migawkowy składa się m.in. z gruczołów śluzowych, które po kontakcie z groźnymi czynnikami zwiększają produkcję śluzu, czyli często występującego kataru. Wszelkie zanieczyszczenia i drobnoustroje chorobotwórcze są pochłaniane przez wydzielinę nosową i za pomocą ruchu rzęskowo-migawkowego są usuwane poza organizm, czyli wypływają wraz z katarem.
Kolejną barierą obronną organizmu są przeciwciała produkowane po kontakcie z groźnymi patogenami. Przeciwciała przedostają się do nosa poprzez błonę śluzową, dlatego ich zwiększona ilość jest równoznaczna z obrzękiem błony śluzowej nosa.
Gdy dojdzie do kontaktu z wirusem, bakterią, grzybem lub innym czynnikiem drażniącym, a tym samym inicjującym reakcję obronną, śluzówka nosa wzmaga produkcję wydzieliny. Zdarza się jednak, że jej nadmierne podrażnienie wywołuje suchość w nosie. Przyczyną mogą być zarówno drobnoustroje chorobotwórcze, jak i alergeny. Pod ich wpływem organizm staje się obciążony i pojawia się obrzęk śluzówki nosa.
Suchość w nosie – najczęściej występujące przyczyny
Za suchość w nosie często odpowiadają wirusy. To na ich wpływ jesteśmy najbardziej narażeni, ponieważ rozprzestrzeniają się stosunkowo szybko i łatwo, poprzez drogę kropelkową. Wystarczy kichnięcie, kaszel, czy dotyk dłonią przedmiotu, aby przekazać chorobotwórczy patogen innej osobie.
Wysuszona śluzówka nosa to również częsty objaw związany z pozoru błahymi przyczynami. W okresie jesienno-zimowym zwykle przebywamy w ogrzewanych pomieszczeniach. Zapominamy natomiast o nawilżaniu powietrza, a to właśnie spadek jego wilgotności sprawia, że czujemy suchość w nosie i gardle, nawet przez wiele miesięcy.
Niestety również latem śluzówka nosa może być sucha. Wśród czynników, które mogą się przyczynić do uszkodzeń błony śluzowej nosa należy wymienić przede wszystkim zanieczyszczenia, kurz, chemikalia, smog i dym papierosowy. Klimatyzacja, która ma ułatwić przetrwanie gorących dni, także może wywoływać suchość w nosie.
Rany w nosie – jakie są przyczyny?
Śluzówka nosa powinna być nawilżona w odpowiednim stopniu i najlepiej w sposób ciągły. Jeśli odczuwamy nadmierne gromadzenie wydzieliny lub wyciek (katar), może to świadczyć o infekcji. Niemniej jednak wysuszenie także zalicza się do niepożądanych objawów choroby wirusowej lub bakteryjnej.
Czujesz, że w nosie jest sucho? Nie lekceważ tej dolegliwości. Jak było wspomniane, wydzielina nosowa chroni błonę śluzową nosa. Jeśli jest jej zbyt mało, wówczas prawdopodobnie doszło do nadmiernego obrzęku w trakcie infekcji lub przechodzisz stan, podczas którego Twój nos nie broni się należycie przed patogenami lub prawdopodobnie nadmiernie usuwasz wydzielinę, przez co dochodzi do wysuszenia nosa i podrażnień.
Wirusy to częsta przyczyna osłabienia tkanek nosa i zatok. Z drugiej strony nieodpowiednia pielęgnacja nosa także zwiększa ryzyko infekcji. Jeśli wysuszona śluzówka nosa i gardła to wynik wpływu środowiska, zwiększa się ryzyko infekcji. Dlaczego? Ponieważ im częściej odczuwasz suchość w nosie, tym bardziej błona śluzowa jest podatna na podrażnienia. Mogą tworzyć się rany i strupki w nosie, a ich przyczyny to nic innego, jak wysuszenie śluzówki.
Wysuszona śluzówka nosa przy chorobach ogólnoustrojowych
Śluzówka nosa to nierozłączna część organizmu. Schorzenia ogólnoustrojowe mogą mieć wpływ także na stopień nawilżenia i funkcjonowanie błon śluzowych, także tych wyściełających nos i zatoki. Zdiagnozowano chorobę, która objawia się m.in. uszkodzeniem gruczołów wydzielania zewnętrznego. Mowa o stosunkowo rzadkiej chorobie autoimmunologicznej, jaką jest zespół Sjögrena. Osoby chore mają zaburzone wydzielanie łez i śliny, przez co pojawia się suchość w nosie, ustach i oczach.
Suchość, a także często tworzące się strupki i rany w nosie mogą świadczyć również o niedoborach witaminowych, głównie witamin z grupy B i witaminy A, a także o niskim stężeniu żelaza i niedoborze białka w organizmie. Na wysuszoną śluzówkę nosa mogą uskarżać się także kobiety w okresie menopauzy, za co odpowiada zmniejszenie stężenia żeńskich hormonów płciowych.
Jak nawilżyć śluzówkę nosa? Aerozole i domowe sposoby
Gdy odczuwasz suchość w nosie, przede wszystkim zastanów się, jakie mogą być przyczyny. Jeśli nie masz pewności, skonsultuj się ze specjalistą. Jednak w większości przypadków suchy nos to objaw przeziębienia, przebywania w pomieszczeniach o niskiej wilgotności lub podrażnień przez zanieczyszczenia środowiskowe. Możesz wówczas samodzielnie zadbać o nawilżanie śluzówki nosa. Nigdy jednak nie bagatelizuj tego objawu, ponieważ niedostateczne nawilżenie błony śluzowej zmniejsza Twoją odporność i ułatwia przedostawanie się drobnoustrojów chorobotwórczych.
Jak nawilżyć śluzówkę nosa? Stosuj aerozole przeznaczone do tego celu. Preparaty takie zawierają roztwory, które nawilżają błonę śluzową, a niektóre z nich tworzą także ochronną warstwę. Dzięki nim odbudowa śluzówki nosa nastąpi szybciej, ponieważ nie będzie ona narażona na podrażnienia. Preparatem, który nie tylko obkurcza błonę śluzową nosa, ale również chroni ją przed nadmiernym wysuszeniem, jest wyrób medyczny Sinulan Express Forte. Zawiera on składniki pochodzenia naturalnego, dzięki czemu może być stosowany również przez kobiety w ciąży.
Dobrym sposobem na nawilżanie śluzówki nosa i gardła są również inhalacje. Możesz je wykonywać z soli fizjologicznej. Suchy nos wymaga także wsparcia od wewnątrz, dlatego zadbaj o zwiększenie ilości wypijanych płynów.
Przede wszystkim jednak unikaj czynników, które podrażniają śluzówkę. Staraj się przebywać w czystych pomieszczeniach, unikaj kurzu i korzystaj z nawilżaczy do powietrza. Zrezygnuj również z alkoholu i papierosów, ponieważ używki szczególnie wysuszają śluzówkę. Jeśli suchość w nosie powodują alergeny, koniecznie ich unikaj.
Lek. Michał Dąbrowski
STADA/PL/362/2021
